Lokaal PFAS-bloedonderzoek: de EFSA norm bedraagt: 6,9µg/L: de resultaten overschrijden tot 119 maal deze norm.
Climaxi en lokale actiecomités van Ronse, Kruisem, Oostende, Kortemark en Stabroek brachten op 17/8/2023 de resultaten naar buiten van het bloedonderzoek naar PFAS die zij organiseerden in deze gemeenten.
We weten dat er op deze plekken historische en/of huidige vervuilingshaarden van PFAS zijn via de (textiel)industrie, grootschalige brandoefeningen of stortplaatsen. In totaal lieten 140 mensen hun bloed testen. De labo-resultaten werden geanalyseerd door de Nederlandse chemicus, toxicoloog en professor Jacob de Boer – een autoriteit aan de Vrije Universiteit Amsterdam.
Uit de analyse blijkt dat 3 op 4 van de geteste mensen PFAS-gehaltes in het bloed heeft die de gezondheidsnorm overschrijden. De Europese EFSA-norm stelt dat wanneer we meer dan 6,9 microgram PFAS per liter bloed aantreffen, er gezondheidsrisico’s kunnen optreden ten gevolge van deze chemische vervuiling. De individuele resultaten bevinden zich tussen 7,2 tot uitschieters van maar liefst 815 microgram per liter bloed. Wanneer we per site naar de gemiddelde en mediaan waarden kijken, zitten vier gemeenten boven de gezondheidsnorm, waarbij vooral Ronse en Kruisem eruit springen.
Tabel 1: PFAS (de som van PFOS en PFOA) in serum per locatie, © Jacob de Boer
*De EFSA-norm van 6,9 µg/l geldt voor de som van PFOS, PFO, PFHxS en PFNA
PFAS. Voornamelijk wanneer mensen hoge gehaltes in het bloed en lichaam hebben, wordt dit in verband gebracht met o.a. nierkanker, teelbalkanker, negatieve effecten op de werking van de schildklier, de lever en de zwangerschap, een verhoogde cholesterol en colitis ulcerosa. Recente studies geven intussen aan dat er ook bij een lagere blootstelling aan PFAS een negatief effect kan ontstaan op het immuunsysteem (bijv. door een verminderde werking van vaccinaties).
Bij een aantal mensen die zich lieten testen werden (erg) hoge waarden vastgesteld waarbij de EFSA-gezondheidsnorm tot zelfs 119 keer overschreden werd. Hierbij stellen we vast dat het risico op hoge(re) waarden toeneemt wanneer bewoners eieren en groenten uit eigen tuin eten of putwater gebruiken om te drinken of te koken.
Van PFAS weten we dat het bijzonder persistente stoffen zijn die amper afbreken en zich daardoor opstapelen in het milieu en in ons lichaam.
Met andere woorden: we raken er nog moeilijk vanaf en bij verdere blootstelling lopen de concentraties in het bloed verder op. Dus ook bij waarden onder of op de norm (zoals in Stabroek) is het belangrijk om te voorkomen dat het erger wordt.
Tabel 2: PFAS (de som van PFOS en PFOA) in serum per locatie, © Jacob de Boer
Hoewel een steekproef van 140 proefpersonen mooi is, is ze niet representatief om statistische analyses uit te voeren. Dit bloedonderzoek had evenwel nooit de bedoeling om te resulteren in een volwaardige wetenschappelijke studie. Climaxi, buurtcomités en artsen wilden voornamelijk een antwoord bieden op burgers die de PFAS-waarde in hun bloed wilden kennen en zich terecht; zo blijkt, zorgen maken over wonen nabij een vervuilingshaard. Daarnaast geven deze resultaten wél een indicatie dat er iets aan de hand is op deze plekken en bij uitbreiding in Vlaanderen, waar de PFAS-verontreiniging ruim verspreid is.
De verdere commentaren laten we voor rekening van Climaxi.
U kan deze lezen op LOKALE ACTIES
